“Rennen als de Brandweer”

Ontstaan en geschiedenis van de Afdeling Atletiek Brandweer Amsterdam Amstelland.

Voorwoord:
Dit verslag is een terugblik waarbij er soms ook namen worden genoemd die met de situaties te maken hebben. Het gevaar daarbij is, dat er ook personen vergeten zijn te benoemen. Dit louter en alleen vanwege een iets verminderd geheugen mijnerzijds. Bij voorbaat excuses voor eventuele hiaten.
Daarnaast doet het feit dat deze geschiedenis vanuit een A-ploeg en 3e sectie bril geschreven is, niet onder voor het feit dat er natuurlijk Brandweer breed veel gesport werd en wordt. Dit in allerlei verschillende disciplines, zowel in de vrije tijd als op de dienstdagen.

Hoofdstuk 1
Oprichting:
In de jaren 1970, 80 en 90 van de vorige eeuw, werden tal van hardloop
wedstrijden gehouden in onze regio Amsterdam Amstelland.
Eén daarvan was de Grachtenloop. Gefinancierd en gepromoot door een betrokken horecaondernemer op het Leidseplein.
Er werd gestart en gefinisht voor het City theater. Het parcours was uitgezet over de Lijnbaansgracht- Rozengracht- Prinsengracht en via de Vijzelgracht weer terug naar het City theater. Deze ronde moest een aantal keren gelopen worden om aan 10 kilometer te komen. Met veel plezier hebben onnoemelijk veel collega’s hieraan meegedaan.
De wedstrijdkleding, hardloopshirts met tekst “Brandweer Amsterdam Atletiek”, werd toen nog dankzij de kantine kas van Wim Hoefakker en financier Ben Boumans aangeschaft en voorgeschoten.
Gezien de grote deelname aan dit soort loop evenementen, werd op aangeven van het bestuur van de ABSV geadviseerd om een eigen afdeling atletiek op te richten. Daarmee konden contributie gelden verkregen worden en werd ook het inschrijven van de teams makkelijker.

In september 1994 werd op Nico de knoop doorgehakt en werd het hoofdbestuur van de ABSV uitgenodigd om dit te realiseren.
Zo werd op dinsdagavond 13 september, in het bijzijn van Giovanni Vittali en Ed Lagers (bestuursleden ABSV), een bestuur gevormd bestaande uit: Albert Heijnemans penningmeester, Wim Schiedon secretaris en ondergetekende als voorzitter.
Voor het gemak werden de statuten van de afdeling veldvoetbal gebruikt.
Tijdens deze oprichtingsvergadering werd ons, door Ed Lagers, Fl.1000,00
start kapitaal in het vooruitzicht gesteld. De afdeling atletiek maakte vanaf dat moment deel uit van de ABSV.
In diezelfde week werd dit sport nieuws verspreid over de A en B ploeg en over alle 13 kazernes. Binnen no time melden zich tientallen collega’s aan als lid.
De afdeling atletiek had zich ten doel gesteld om op recreatief niveau de atletiek sport te bedrijven èn de daarbij behorende trainingen te verzorgen. Daarbij sloten ook enkele dames van de stafdienst zich aan vanwege hun belangstelling voor hardlopen. Zo werden Adrie Goedkoop, Inki van Gullik, en Jane Pique (alias Knabbel en Babbel) en Margriet Schagen allen als lid ingeschreven.
Ook gingen binnen korte tijd echtgenotes van collega’s een lidmaatschap aan. Bep Kooper en Ellie Heersping waren daar onderdeel van. Ook Naast Bep, werd ook Sandra, de dochter van Jan en Bep Kooper, lid met medeneming van vriendin Marjan Broekhof. Vanwege een zwangerschap moest Sandra Kooper enige maanden geduld hebben. Maar eenmaal gestart met hardlopen, was Sandra -tot op de dag vandaag- niet meer te stuiten.

Hoofdstuk 2
Trainingen:
Albert Heijnemans kreeg het voor elkaar om toestemming van het Atos bestuur te krijgen om wekelijks gedurende september en oktober op de kunststof atletiekbaan van sportpark Elzenhage te trainen op de zaterdagochtenden. Dat was een zeer welkome variatie op de trainingen.
In het najaar, winter en voorjaar werden en worden de trainingen gehouden in het Amsterdamse Bos. De Duizendmeterweg was en is nog steeds het verzamelpunt. Bovendien wordt jaarlijks nog steeds een “dubbele trainingsdag” georganiseerd op verschillende locaties. Zo zijn we in jeugdherbergen (tegenwoordig stay-okay genaamd) in Castricum, Beverwijk en Noordwijk geweest.

In het najaar van 1996 werd door Wim Schiedon tijdens één van de trainingen, een Speculaasloop georganiseerd. Gestart werd vanaf de atletiekbaan van Atos en gefinisht op de kazerne Zebra. In overleg met de B-ploeg van kazerne Zebra had Wim afgesproken rond koffietijd te finishen.
De alom bekende Speculaaspoppen en warme chocolademelk zouden geserveerd worden na de prijsuitreiking. De route die gelopen moest worden was door Wim uitgezet en was 7 km. lang.
Vanaf de start bij Elzenhage stonden bordjes met pijlen die de te lopen route aangaven. Dat er niemand verkeerd is gelopen die ochtend, is te danken aan het degelijke “voor werk” van toentertijd mede bestuurslid Wim Schiedon. Bovendien was een traditie geboren, tot op de dag van vandaag is de Speculaasloop een jaarlijks onderdeel van de training.
Intussen groeide het ledenaantal gestaag voornamelijk door collega’s die loyaal aan de ABSV waren en hun contributie (vijf gulden) gunden aan de afdeling atletiek en al of niet wilden gaan hardlopen.
Dagblad “Het Parool” zag ook de groeiende belangstelling in Amsterdam en omstreken, voor het hardlopen-onder-begeleiding en zocht contact met de voorzitter van de afdeling Atletiek. Afgesproken werd dat Het Parool in juni en juli wekelijks een lezersaanbieding-advertentie in de krant zou opnemen. Via deze aanbieding konden lezers aan 5 a 6 voorbereidende looptrainingen mee doen om zich zo klaar te stomen voor de Dam tot Dam loop! Deze trainingen vonden plaats vanaf half augustus tot half september op de maandagavonden vanaf 18.30 uur tot 20.00 uur. Eén en ander tegen betaling van 20 gulden. Deze actie liep gedurende 4 jaar zeer succesvol en bracht wat extra geld in kas.
Eigenlijk was dat ook een omslagmoment, waarbij buitenleden veelal na de vijf trainingen, graag een vast lidmaatschap aan wilden gaan.
Als trainingslocatie, kwam daarnaast ook kazerne Molenwijk in beeld. De kazerne Molenwijk beschikte immers niet alleen over een tennis court
maar ook over een cross country pad om de kazerne heen; waar sommige collega’s in diensttijd graag gebruik van maakten.
Hoofdstuk 3
Sport instructeurs:
Het verplichte sporten bij de brandweer werd tot ongeveer de eind jaren 90 door Rob Kleyn, Jaap Wendelgelst en John Uitermarkt verzorgd.
En het ontging hen niet dat buitensport activiteiten voor uitrukdienst personeel voor een nieuwe boost zou kunnen zorgen om fitheid en een betere hart longfunctie te verkrijgen. Inmiddels werden er voor het uitrukdienst personeel trainingspakken en loopschoenen verzorgd.
De sportlessen werden voor de 3e sectie op sportpark Elzenhage en in het Oosterpark gehouden.
Ook is er een jaar geweest dat er een T.A.S. naar het Amsterdamse Bos kon om daar te gaan hardlopen en andere sport uitoefeningen te gaan doen.
Ooit fietste ik op m’n vrije dag naar het Amsterdamse Bos en stalde mijn fiets op de Duizendmeterweg. Ik hoorde in de verte een bekend geluid en was benieuwd waar het vandaan kwam. Nog geen 10 minuten later kwam ik bij het openlucht theater. Daar was John Uitermarkt bezig met een bezetting, de buik en rugspieren te versterken en zoals we ons kunnen herinneren ging dat gepaard met fors stemgeluid van John.
Over conditie gesproken… De T.S. van Nico ging tijdens een sportles ook wel eens naar de kazerne Zebra. Daar wachtte John Uitermarkt ons in de middag op en vertelde dat we een rondje gingen lopen vanaf de Dijkmanshuizenstraat naar de Liergouw en via Schellingwoude weer terug.
John zou de route en het tempo aangeven. Na afloop vroegen wij John hoe hij aan zijn plaatselijk bekendheid kwam. Hij antwoordde daarop dat hij dat rondje eerder die ochtend ook al twee keer gelopen had!

Rob Kleyn daarentegen, met zijn alom bekende psychologische vaardigheden, wist eenieder aan het rennen te krijgen met zijn vooraf veel gebruikte opmerking “de jonkies doen 5 rondjes en de oudjes 3”. Ook schroomde Rob niet de steeplechase balk op de baan te zetten als hindernis.
Ook Jaap Wendelgelst conformeerde zich aan het tijdelijk buitensporten door uitruk personeel. Alleen was Jaap niet zo van meerdere rondjes. Jaap
stuurde ons vaker de Bosbaan rond, waarbij hij ook zelf mee liep en niet onverdienstelijk! Ook dat moet gezegd worden.
Zelf ging ik met de bezetting Bernard tijdens het sportuurtje meerdere keren het Westerpark in. En daar liet ik de bezetting ervaren dat er geen atletiekbaan noch Amsterdamse Bos nodig was. Ook in een relatief klein parkachtig gebied kon je op een prettige wijze aan je conditie werken en een frisse neus te halen.

Hoofdstuk 4
Wedstrijden:
Ver voor de oprichting van de afdeling atletiek, in 1975, kwam er een uitnodiging van de brandweer Glasgow regio Strathglyde bij de stafdienst terecht. De uitnodiging hield in om met een hardloopteam van de Amsterdamse Brandweer mee te doen aan een internationale Brandweerloop over een afstand van 6 Engelse Mijlen.
Op onderstaande foto staan in willekeurige volgorde:
Bob Bakker, Henny v d Velde, Gerrit van Bruinisse, Cor Groenewegen, Ruud Brinkman, Flip Bogels en coach Jaap Rijnsent.
Bij thuiskomst dacht Bob Bakker dit gaan wij ook doen in ons Vondelpark!

Start 6 Engelse Miles stratenloop Glasgow

Vondelparkloop
Aan de Vondelparkloop werd jaarlijks door veel collega’s mee gedaan.
Vanaf de eerste editie is de Vondelparkloop mateloos populair geweest.
Het was dan ook niet vreemd dat er een KNAU loop bij kwam en een apart internationaal Brandweerkampioenschap.
Eén en ander resulteerde er in dat afvaardigingen van brandweerkorpsen uit Duitsland, België, Ierland en Schotland ook aan de start stonden.
Voorwaarde was wel dat het parcours exact gemeten zou worden. Flip en Marga Bogels en ondergetekende bemerkten, na opmeting, dat het parcours 200 meter te kort was. Maar door te schuiven met start en finish, werd dat euvel snel opgelost.
Om een en ander rechtmatig te laten verlopen werd daarbij door Bob een atletiek jury ingehuurd om zodoende een klassement op te kunnen maken.
Daarop volgend vond de prijsuitreiking plaats die eerst plaats vond in de ABSV voetbal kantine en later in de prachtige Vondelkerk.

Start Vondelparkloop

Sagitta Bosloop
Kort na de oprichting van de Afdeling Atletiek werd er in oktober 1994 een bedrijvenloop gehouden in het Amsterdamse Bos. Deze werd georganiseerd door A.V. Sagitta. Met twee teams deden wij daar aan mee. Na het omkleden in wedstrijd tenue wist ik nog niet dat na de wedstrijd zou blijken dat mijn autosleutels achterin de auto lagen.
Brandweer Amsterdam viel net niet in de prijzen maar eindigde van de 32 teams op een eervolle 6e plaats. De droge shirts van ons team lagen in mijn auto. Echter op de achterklep zat geen mogelijkheid deze te openen zonder sleutel. Hans Borgman was bereid om naar Aalsmeer te rijden om een reserve sleutel te halen. Er gaat nog een verhaal dat Hans door een kattenluikje moest kruipen om toegang te verkrijgen echter zijn daar geen bewijzen voor want deurbel camera’s bestonden nog niet.

24 uur loop Almere
Edwin Prinse kwam eens buurten op de alarm centrale en al gauw kwam het gesprek op hardlopen. Zij vroeg aan mij of het niet leuk was om met de afdeling atletiek aan de 24 uurs loop in Almere mee te doen. Ik stelde voor dat zij voor een team zouden zorgen en ik voor de speciale trainingen. Deze 24 uurs loop was in die tijd erg populair. Niet in de laatste plaats omdat alle inschrijfgelden ten gunste van de M.S stichting kwamen.
Van Marjan Broekhof wist ik dat er binnen elk team nogal wat lopers (sters) uitvielen gedurende de 24 uur en daardoor de rustperiodes voor de rest van het team beduidend minder werden. De realiteit was dat er op een gegeven ogenblijk door de overgebleven lopers om het uur het parcours van 1500 meter keihard gelopen diende te worden. Hierbij liep de vermoeidheid navenant toe. Een memorabel hardloop evenement. Echter stond het doel voorop; namelijk geld inzamelen voor de M.S. stichting.
Vermeld dient nog te worden dat er tussentijds door de echtgenote van één van de collega’s heerlijke pannenkoeken werden aangeboden aan de lopers (sters). Hieronder een groepsfoto van alle deelnemers.

Dam tot Damloop
De eerste Dam tot Damloop werd in 1985 gehouden waarbij gestart werd voor de Bijenkorf op het Damrak.
Bij deze loop worden al jarenlang (en nog steeds) teams ingeschreven door het sportmanagementbureau (Denis Wehman) en door de afdeling atletiek.
Het verzamelen op Nico is nog steeds heel bijzonder en de loop op zich is
en blijft de moeite waard. De kledingtassen kunnen op Nico in de ordonnans worden gelegd en deze worden dan naar de brandweer kazerne in Zaandam vervoerd. Dankzij de Brandweer Zaandam is het na de finish ook reuze gezellig in de remise aldaar.
Op Nico worden vooraf de startnummers uitgereikt en wedstrijd shirts overhandigd. Altijd zijn er twee sport instructeurs aanwezig en Dennis Wehman. Chapeau voor deze drie mannen.
Vaak wordt er voor dat de startvakken worden opgezocht nog een warming
up gedaan o.l.v. Sandra Kooper en zo nodig kan er nog van het toilet gebruik gemaakt worden. Kortom uitstekend geregeld en fijn dat de afdeling Atletiek daar jarenlang gebruik van mocht maken.

Halve en hele Marathon Amsterdam
Vanaf 1984 wordt ook door collega brandweerlieden aan de hele of halve marathon van Amsterdam deelgenomen. In mei 1985 werd er een brandweerkampioenschap in het marathonklassement opgenomen.
In datzelfde jaar zou in augustus de World Games Police- and Fireman gehouden. Deze spelen bestonden uit tal van sporten waaronder veel atletiek onderdelen.
Het toenmalige NBSO (Nederlandse Brandweer Sport Organisatie) had bepaald dat er tijdens de marathon Amsterdam een Nederlandse Brandweerloper met de snelste tijd naar Los Angeles zou mogen gaan in augustus.
Ongeveer 20 collega brandweerlieden stonden die middag aan de start voor hun 42 km. Dit in gezelschap van enkele duizenden andere marathonlopers waaronder Gerard Tebroke, Gerard Nijboer en Cor Vriend.
De Belg Gerard Reveyn won deze editie in 2 uur 19 min. Cor Vriend werd tweede en werd nog even door een motoragent de Damstraat ingestuurd i.p.v. de Dam op. Ondergetekende mocht in augustus naar L.A. om in augustus voor Brandweer Nederland uit te komen tijdens de eerder genoemde World Games.
Nadat er, om verkeerstechnische redenen, een parcours wijziging volgde werd de start verplaatst. Voor de hele marathonlopers naar het Olympisch stadion en de halve marathonlopers mochten starten op de Stadionweg.
De B.R.O.N. zorgt al vele jaren dat er een tent staat op het Stadionplein waar de brandweer atleten zich kunnen omkleden en hun kleding kunnen achterlaten. Kortom ook tijdens dit evenement zorgt het sport management uitstekend voor de vele brandweerlopers/sters.

Ook werden er in de jaren 1980 en 90 de Europese baankampioenschappen atletiek gehouden. Bij één van deze kampioenschappen, die in Kopenhagen gehouden werden, waren veel brandweercollega’s van ons korps geselecteerd. Joop Hunzel o.a. op de 100 meter.
Wat ik er nog van weet is dat brandweer Nederland één 1e prijs in de wacht sleepte en dat was bij een z.g. Barrel race. Het kwam er op neer dat er in estafette vorm, een -wel is waar leeg- biervat over 400 meter vervoerd moest worden door vier atleten van elk team.
Dat wij dat onderdeel wonnen met overmacht kwam voornamelijk vanwege de opstelling van de ploeg. Eén van de lopers kon eigenlijk maar 100 meter lopen maar was zo sterk als een beer, terwijl andere lopers meerdere keren de Barrel liet vallen en weer terug moesten langs af.

Diemer cross
Ook dit hardloop evenement, een bos cross, wisten collega’s en leden van de afdeling atletiek te vinden. Eén keer heb ik sneeuw meegemaakt en meerdere keren was het door en door nat. Menig hardloopschoen bleef tijdens het rennen plakken in de modder.
Eén van de organisatoren was onze oud collega Claudia Hoogerheijde die vanaf de eerste boscross aanwezig was voor het verspreiden van wedstrijdinformatie en belast was met de prijsuitreiking. Ook was zij samen met partner Jos Muller jarenlang lid van onze afdeling atletiek.
Ook de B.R.O.N. verleende jarenlang assistentie aan deze organisatie.

City Pier City ofwel de CPC loop in Den Haag
Tijdens deze halve marathon werd ook weleens een Nederlands brandweer kampioenschap gehouden.
Samen met collega’s reden wij op een zaterdagochtend naar Den Haag om aan dat kampioenschap deel te nemen. Na afloop was er een prijsuitreiking in het toen onlangs in 1995 geopende nieuwe stadhuis.
Alle brandweerlieden uit verschillende Nederlandse korpsen mochten tussen de toplopers bij de startlijn staan. Na de start kwam ik samen met Jos Fagh te lopen. Gedurende de eerste kilometers was het even zoeken naar het juiste tempo en na vijf kilometer hadden Jos en ik aardig de gang er in. Op 7 km keek Jos achterom en zei tegen mij: “We moeten er een tandje bij doen want we worden ingehaald door een ‘wijf’”. Ik keek achterom en antwoordde “doe je best Jos, ga jij maar”.
Even later werd ik ingehaald door Ingrid Cristiansen uit Noorwegen, met een paar “hazen” naast haar. Ik wist dat zij goed was voor 2 uur 21 min. op de marathon, Jos wist dat kennelijk niet. Op 10 km zag ik Jos aan de kant staan redelijk uitgewoond. Na afloop erkende Jos een foutje gemaakt te hebben, maar was toch gefinisht in ongeveer 1 uur 20 min. dacht ik, alsnog een prima prestatie dus.

Tot slot in deze lang niet volledige opsomming van wedstrijden waar veel Amsterdamse collega’s ooit aan mee deden de Midzomernacht cros in het Amsterdamse Bos.
Deze loop kent een kinderrun een 10 E.M loop en een 10 km loop.
Hier is ook een bedrijven kampioenschap in verwerkt en daar wordt al jaren door Brandweerlieden van ons korps en leden van de afd. atletiek aan mee gedaan. Ook dit jaar weer op/rond de langste dag van het jaar op 20 juni 2025.

Hoofdstuk 5
Bestuur wisselingen:

Zoals eerder vermeld bestond het bestuur na de oprichting uit Appie Heijnemans, Wim Schiedon en ondergetekende.
Na het overlijden van Albert moest er vervanging komen, Louis Compier was genegen de taak van penningmeester over te nemen.
In de daarop volgende jaren vonden er meer bestuurswisselingen plaats
In willekeurige volgorde maakten Giel Coolemans , André Scharff en Richard Standaar deel uit van het bestuur.
Het ledenbestand van de afdeling Atletiek nam in die tijd, mede door de promotie van het Parool, snel toe met z.g. buitenleden.
Dat leidde ertoe dat er in 2001 een bestuursvergadering werd gepland op de kazerne Hendrik waarbij het toenmalige bestuur aftrad en er derhalve om door te kunnen gaan, een nieuw bestuur moest komen.
Adrie Goedkoop had al een plan bedacht wat inhield dat Eric Jansen penningmeester zou worden, Marjan Broekhof, Jacqueline Stroosnijder en Sandra Kooper het secretariaat zouden bezetten en ondergetekende wederom de voorzitter hamer zou hanteren.
Aldus geschiedde. Deze bestuursvorm hield stand tot het jaar 2019 waarbij tijdens een algemene leden vergadering ondergetekende het voorzitterschap neerlegde. Ook Jacqueline Stroosnijder en Marjan Broekhof hielden het om moverende redenen voor gezien en verlieten de afdeling atletiek.
Sandra Kooper werd hierna tot voorzitter gekozen en Franca van Mechelen en George Houwen namen het secretariaat voor hun rekening en Eric Jansen bleef de penningen beheren.

Hoofdstuk 6
Corona
In 2020 brak de Corona pandemie uit. Maandenlang kon er niet meer collectief hard gelopen worden. Om de paar maanden werden er nieuwe verplichte richtlijnen op de samenleving losgelaten. Op een gegeven ogenblik mocht je met z’n tweeën wel weer sporten. Op de Duizendmeterweg werd veel vaker dan normaal een surveillance auto waargenomen.
Bij het verzamelen op de Duizendmeterweg diende ook de 2 meter gerespecteerd te worden. Tijdens deze periode werd nog wel, op de laatste zaterdag in mei, een Zweedse estafette gelopen op de grote speelweide in het Amsterdamse Bos. Met natuurlijk na afloop koffie en appeltaart op één van de picknick banken. Maar wel moest er 2 meter afstand van elkaar worden gehouden.

Tijdens het eerste corona jaar werd door de directie van de Amsterdamse Brandweer het besluit genomen om alle recreatieve activiteiten die door (gepensioneerden) werden georganiseerd niet meer te sponsoren ook mocht de naam Brandweer Amsterdam niet meer door hen gebruikt worden.
Derhalve werd er door de leden en het bestuur naar een andere naam gezocht. En dat werd FIRE RUNNERS gekoppeld met de drie Andreaskruizen.

Tot slot:
Sandra Kooper (de dochter van Jan en Bep) is nog steeds de voorzitter van deze geweldige atletiek club.
Ik hoop ik dat er veel leuke en goede herinneringen kunnen worden opgehaald door het lezen van dit verslag.

Opmaak : Marjan Broekhof
Teksten en afbeeldingen : Kees Heersping 2614